Người sử dụng lao động giữ bản chính văn bằng, chứng chỉ của người lao động có vi phạm pháp luật không?
Hỏi:
Tháng 02/2024, Tôi đã đi phỏng vấn tại Công ty X. Sau khi được nhận vào làm, Công ty X đã ký hợp đồng lao động với tôi và bắt buộc tôi phải nộp bản chính bằng đại học cùng các chứng chỉ liên quan đến vị trí công việc thì mới nhận làm. Xin hỏi, hành vi này của Công ty X có vi phạm pháp luật không?
Đáp:
Theo quy định tại Điều 13 Bộ luật Lao động năm 2019 thì hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động. Vì vậy, trước khi nhận người lao động vào làm việc thì người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động với người lao động.
Điều 17 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định về hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động như sau:
“1. Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.3. Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động”.
Như vậy, theo quy định trên, việc giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động là hành vi mà người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động. Do đó, việc Công ty A yêu cầu bạn phải nộp bản chính bằng đại học cùng các chứng chỉ liên quan đến vị trí công việc là vi phạm pháp luật./.
Mức xử phạt của việc công ty giữ bản gốc bằng cử nhân của người lao động như thế nào?
Căn cứ khoản 2 Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định về việc xử phạt hành vi vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động như sau:
Vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động
Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng hoặc chứng chỉ của người lao động khi giao kết hoặc thực hiện hợp đồng lao động;
b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động;
c) Giao kết hợp đồng lao động với người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi mà không có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người đó.
Như vậy, nếu người sử dụng giữ bản gốc bằng cử nhân của người lao động thì sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000.
Bên cạnh đó, căn cứ Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:
Mức phạt tiền, thẩm quyền xử phạt và nguyên tắc áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính nhiều lần
1. Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm quy định tại Chương II, Chương III và Chương IV Nghị định này là mức phạt đối với cá nhân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1, 2, 3, 5 Điều 7; khoản 3, 4, 6 Điều 13; khoản 2 Điều 25; khoản 1 Điều 26; khoản 1, 5, 6, 7 Điều 27; khoản 8 Điều 39; khoản 5 Điều 41; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Điều 42; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Điều 43; khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 45; khoản 3 Điều 46 Nghị định này. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Mà vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động quy định tại chương II của Nghị định này nên công ty sẽ bị xử gấp 02 lần. Vậy nên, mức phạt mà công ty phải chịu là 40.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng.
